co w numerze

Spis treści numeru:

Targ zdrowotny

8 - Ciekawostki

Aplikacje do nauki języka angielskiego

Aktywni na co dzień

14 - Sposób na aktywność

Rower i bieżnia – poleca Marzena Kociuba, fizjoterapeutka

18 - Ćwiczymy dla zdrowia i urody
Staw łokciowy. Przykłady ćwiczeń na dysfunkcje łokcia

Staw łokciowy

Łokieć – z uwagi na złożoną budowę – to ta cześć ciała, która jest szczególnie podatna na urazy, kontuzje i przeciążenia, co ostatecznie prowadzi do rozwoju stanu zapalnego oraz bólu.

Ma dosyć skomplikowaną strukturę składająca się z trzech połączeń jednoczenie tworzących staw zawiasowo-obrotowy. Otoczony jest różnymi mięśniami, ścięgnami oraz więzadłami. W zależności od źródła i miejsca objętego stanem zapalnym dolegliwości bólowe łokcia mogą mieć odmienny charakter.

Dysfunkcje łokcia

Ból i ograniczenie ruchomości łokcia może być spowodowane stanem zapalnym, zwyrodnieniem bądź bezpośrednim uszkodzeniem stawu oraz tkanek otaczających staw łokciowy. Do najczęściej zgłaszanych i najbardziej popularnych schorzeń zaliczyć można łokieć tenisisty oraz łokieć golfisty. Oba pojęcia anatomiczne, oraz z nazwy są to do siebie bardzo podobne, przez to też często są ze sobą mylone. Co prawda zarówno jedno, jak i drugie dotyczy łokcia, jednak są to odmienne dysfunkcje, dotyczące innych struktur, oraz wymagające indywidualnego postępowania, a także leczenia i rehabilitacji. Bezpośrednia przyczyna pojawienia się łokcia tenisisty, jak też golfisty, jest podobna. Oba schorzenia to entezopatie przyczepu ścięgien prostowników nadgarstka, wywołane przez stan zapalny, uszkodzenia, przeciążenia lub podrażnienia ścięgna. Zasadnicza różnica pomiędzy owymi schorzeniami to właśnie lokalizacja patologicznej zmiany, co skutkuje bólem po przeciwnych stronach łokcia. Łokieć tenisisty, nazywany inaczej – zapaleniem nadkłykcia bocznego, jest zmianą bólową znajdującą się po zewnętrznej stronie, czyli w miejscu przyczepu ścięgna do nadkłykcia bocznego, o czym mówi sama nazwa. Stanowi to jedno z połączeń mięśni przedramienia z łokciem. Z kolei łokieć golfisty, nazywany inaczej zapaleniem nadkłykcia przyśrodkowego, dotyczy wewnętrznej strony łokcia. W tym schorzeniu stan zapalny, powodujący ból, umiejscowiony jest w okolicy przyczepu ścięgna do nadkłykcia przyśrodkowego, ale tym razem po wewnętrznej stronie łokcia.

Główną więc różnicą pomiędzy łokciem tenisisty a golfisty jest właśnie lokalizacja dolegliwości bólowych łokcia. Gdzie przy łokciu tenisisty jest to ból po stronie zewnętrznej stawu łokciowego, a przy golfisty – ból zlokalizowany jest po stronie wewnętrznej łokcia. Dolegliwości bólowe mogą mieć charakter rozlany, promieniujący do przedramienia i nadgarstka. Leczenie łokcia tenisisty oraz golfisty może się różnić, w zależności od stopnia zaawansowania zmian. W początkowym etapie zwykle polega to na odciążaniu kończyny, schładzaniu miejsca objętego zapaleniem, podawaniu leków przeciwbólowych oraz prowadzeniu rehabilitacji. Jak przy każdej chorobie proces leczenia powinien odbywać się możliwie jak najszybciej, co daje pomyślniejsze rokowania. Z uwagi na to, gdy tylko pojawią się pierwsze niepokojące symptomy – warto udać się do lekarza specjalisty w celu postawienia szybkiej diagnozy. Najlepiej, by leczenie zostało wdrążone zanim zmiany będą nieodwracalne i trudne do cofnięcia.

22 - Dbam o zdrowie

Małgorzata Buczkowska--Szlenkier, aktorka, opowiada o wyzwaniach aktorskich i swoich sposobach na odpoczynek

Żywienie jest ważne

26 - Koszyk pełen zdrowia

Czerwona kapusta. Słynie z wielu odżywczych składników. Zobacz, jak wykorzystać ją w kuchni

30 - Rośliny zdrowotne
Koper włoski na niestrawność. Wypróbuj przepis z tej rośliny na bolesne skurcze jelit i wzdęcia – zachęca Zbigniew T. Nowak

Koper włoski na niestrawność

To roślina, którą człowiek kuruje się z dobrym skutkiem od wieków. Był taki czas, że o koprze trochę zapomniano, ponieważ wyparły go leki syntetyczne. Eksperci jednak przywrócili mu należną pozycję w medycynie i pomimo upływu lat nadal potrafi służyć naszemu zdrowiu.

Koper włoski (Foeniculum vulgare) nazywany fenkułem to w swej ojczyźnie (rejony Morza Śródziemnego) roślina wieloletnia. W naszym klimacie bywa uprawiana jako jednoroczna lub dwuletnia. Może osiągać wysokość nawet 1,5-2 m. Pędy ma grube, wewnątrz puste, zakończone dużym kwiatostanem w kształcie baldachu. Liście tej rośliny są niemal identyczne, jakie ma znany wszystkim koper ogrodowy. Są one cienkie i szarozielone. Kwiaty ma żółtawe, drobniutkie i pojawiają się one od lipca. Nasiona kopru włoskiego (w zasadzie owoce z botanicznego punktu widzenia) mają kształt podługowaty i jasnobrązowy kolor, a dojrzewają w drugiej połowie lata.

Istnieją odmiany kopru włoskiego, które tworzą mięsiste, białawe zgrubienia tuż u nasady liści. Dla potrzeb kulinarnych nazywa się je bulwami lub cebulami. Liście, zgrubienia i nasiona kopru włoskiego wydają bardzo lubiany, orzeźwiający anyżkowy zapach. Bulwy kopru można kupić np. w marketach (również w okresie zimowym).

W zielarstwie wykorzystujemy nasiona (owoce) kopru włoskiego, które zbiera się u schyłku lata lub wczesną jesienią, gdy są już wystarczająco dojrzałe. Zaraz po zbiorze należy je dosuszyć – rozłożone cienką warstwą w pomieszczeniach przewiewnych (można to czynić też na słońcu). Z nasion dla celów leczniczych pozyskuje się niezwykle cenny olejek – Oleum Foeniculi.

Koper włoski można bez żadnego problemu uprawiać w ogródku i na działce, do czego zachęcam. Nawet jeśli posiejemy go dość późno (maj, czerwiec) i przed zimą nie zdąży wytworzyć leczniczych nasion (owoców), to będziemy mogli przez całe lato korzystać z równie sprzyjających zdrowiu aromatycznych liści.

Nasiona kopru włoskiego zawierają w swym składzie mnóstwo związków dobroczynnych dla zdrowia zarówno dzieci, jak i dorosłych. Są to przede wszystkim: olejek lotny (od 2 do 6 proc.), flawonoidy (apigenina, kwercetyna, kemferol), kwasy fenolowe (np. kwas chlorogenowy), kwasy tłuszczowe i białka.

34 - Gotuj z siostrą Teresą

Przepisy m.in. na deser sylwestrowy

38 - Sklepowy detektyw
Syropy naturalne: daktylowy, klonowy, z agawy. Czy naprawdę są zdrowe – wyjaśnia prof. Ewa Solarska

Syropy naturalne

Z agawy, daktylowy, klonowy. Czy na pewno zdrowe?

Naturalne syropy roślinne są nie tylko smaczne, ale przede wszystkim zapewniają organizmowi odpowiednią dawkę polifenoli, witamin i minerałów. Sięganie po nie zmniejsza ryzyko chorób serca czy nowotworów – pomaga zwalczać wolne rodniki odpowiedzialne za degradację białka kolagenowego, niszczenie neuronów, zmiany zapalne, obniżenie odporności, procesy starzenia się skóry.

Czym się kierować?

Duża część syropów dostępnych na rynku to produkty mocno przetworzone, dlatego że producenci starają się maksymalnie wydłużyć termin ich przydatności do spożycia. Dzięki temu mogą zredukować koszty produkcji. Niestety, w efekcie syropy tracą wiele cennych właściwości. Produkty te często zawierają duże ilości cukru. Ich regularne picie ma negatywny wpływ na zdrowie. Szczególnie jeśli chodzi o dzieci. Może prowadzić do otyłości i rozwoju wielu groźnych chorób o charakterze przewlekłym. Przy wyborze syropu należy zwracać uwagę na jego skład. Naturalny produkt powinien zawierać jedynie owoce czy inną część rośliny bez dodatku cukru, jeśli surowiec jest słodki, lub z jego niewielką ilością w przypadku mniej słodkich.

Syrop klonowy

Do cennych produktów z tej grupy należy syrop klonowy zapewniający więcej korzyści zdrowotnych niż tradycyjne rafinowane cukry. Jest to naturalna substancja słodząca zawierająca niezbędne minerały, takie jak cynk, potas, mangan i wapń. Badania porównujące zawartość przeciwutleniaczy w naturalnych substancjach słodzących z rafinowanymi produktami cukrowymi, takimi jak cukier biały czy syrop kukurydziany, wykazały istotne różnice w ich zawartości. Cukier rafinowany, syrop kukurydziany i nektar z agawy mają minimalną aktywność przeciwutleniającą, ale syrop klonowy, melasa, cukier brązowy i surowy miód wykazały wyższą zdolność przeciwutleniającą, przy czym melasa miała najwyższą. Spożywanie syropu klonowego dostarcza więc ochronne przeciwutleniacze. Syrop ten zawiera aż 24 różne przeciwutleniacze, głównie związki fenolowe korzystnie wpływające na redukcję uszkodzeń powodowanych przez wolne rodniki, które mogą wywoływać stany zapalne i przyczyniać się do powstawania różnych chorób przewlekłych. Najlepiej jest wybierać ciemniejsze syropy klonowe klasy B, ponieważ zawierają one korzystniejsze przeciwutleniacze niż jaśniejsze produkty. Do głównych przeciwutleniaczy w syropie klonowym należą kwasy: galusowy, cynamonowy, i różne flawanole: katechina, epikatechina, rutyna i kwercetyna. Korzyści wynikające z działania tych przeciwutleniaczy mogą przeciwdziałać szkodliwości dużej ilości cukru zawartego w syropie. Ponieważ syrop klonowy dostarcza przeciwutleniacze polifenolowe, redukujące stany zapalne, można go uznać za część zdrowej diety, która jest pomocna w zapobieganiu niektórym chorobom, takim jak zapalenie stawów, nieswoiste zapalenie jelit lub choroby serca. Związki roślinne zawarte w syropie klonowym redukują stres oksydacyjny, który jest odpowiedzialny za szybsze starzenie się i zmniejszenie odporności. Obecność przeciwutleniaczy w syropie klonowym może chronić komórki przed uszkodzeniem DNA i mutacjami, a w konsekwencji przed rakiem, pomimo zawartości cukru, który uznaje się za jeden z czynników przyczyniających się do wystąpienia tej choroby. Wiele osób stosuje syrop klonowy miejscowo, bezpośrednio na skórę. Podobnie jak miód syrop klonowy może pomóc złagodzić stany zapalne, zaczerwienienia, przebarwienia i suchość skóry. W połączeniu z surowym mlekiem lub jogurtem, płatkami owsianymi i surowym miodem ta naturalna mieszanka nakładana na skórę jako maska może nawilżać skórę, redukując jednocześnie bakterie i oznaki podrażnienia. Zaobserwowano, że ekstrakt z syropu klonowego wzmacnia działanie antybiotyków, ponieważ zwiększa przepuszczalność błon komórkowych bakterii, umożliwiając antybiotykom przedostanie się do wnętrza komórek bakteryjnych.

44 - Portrety ziół i przypraw

Jałowiec, trybula, estragon

50 - Hit zdrowotny

Czarny bez. Właściwości i przepisy

54 - Grunt to właściwy jadłospis

Dieta dla osób z insulinoopornością. Jadłospis na 7 dni

62 - Choroby a profilaktyka

Uwaga na insulinooporność! Wywiad z prof. Grzegorzem Dzidą

70 - Felieton

Dolegliwości bólowe kręgosłupa. Artykuł dr Urszuli Krupy

72 - Jemy również oczami

Jak zaserwować karnawałowe desery

Inspiracje dla ciała i ducha

74 - Moja historia

Dzięki diecie unormowała cholesterol. Poznajmy historię Ewy Kalki

78 - Zdrowie duchowe

Rzeźbienie charakteru. Artykuł Dariusza Zalewskiego

82 - Podróżujemy ku zdrowiu

Zimowe atrakcje w Karkonoszach

86 - Moja pasja

Fotografuje niezwykłą przyrodę. Przybliżamy pasję Waldemara Bzury

92 - Ekozdrowotnie

Czyścimy łazienkę. Bez chemii!

94 - Otaczajmy się pięknem

Sosna – co o niej wiemy?

Chwila relaksu

96 - Krzyżówki i łamigłówki

Porady zdrowotne

24 - Poranne wstawanie
36 - Czy ciasta tuczą?
42 - Szkodliwe tłuszcze trans
46 - Zdrowotny sekret awokado
60 - Powikłania cukrzycowe
64 - Pomocne zioła
65 - Post leczy otyłość
66 - Dwa darmowe lekarstwa
68 - Nowatorskie rozwiązanie w ortopedii

Inspiracje naturą

90 - Naturalne kosmetyki z szałwii, mięty i rumianku

Obejrzyj wybrane strony

wideo