Kabanosy – tradycja, smak i… kontrowersje
Czy skład kabanosów i sposób ich produkcji pozwalają
zaklasyfikować je do kategorii żywności zdrowej i wartościowej? A może
to kolejny przykład produktu wysokoprzetworzonego, którego spożycie
warto ograniczać? Sprawdźmy, jaką prawdę skrywają kabanosy.
Kabanosy – cienkie, podłużne kiełbaski o charakterystycznym smaku i
aromacie – od lat cieszą się niesłabnącą popularnością w polskich
domach. Traktowane jako szybka przekąska, element stołu szwedzkiego,
dodatek do śniadania lub uzupełnienie lunchboksa.
Tradycja z uznaniem
Kabanosy to jedna z najbardziej znanych i cenionych polskich kiełbas.
Ich wyjątkowy smak wynika z zastosowania peklowanego mięsa wieprzowego,
procesu wędzenia, suszenia oraz intensywnych przypraw – pieprzu,
papryki, kolendry, a często także kminku. Kabanosy doczekały się wpisu
do rejestru Gwarantowanych Tradycyjnych Specjalności Komisji
Europejskiej, co świadczy o ich kulturowym znaczeniu i jakości zgodnej z
określoną recepturą.
Na rynku znajdziemy nie tylko klasyczne kabanosy wieprzowe, ale
również wersje drobiowe oraz mieszanki mięsne. Co istotne – ich wartość
odżywcza może się znacznie różnić w zależności od producenta i składu.
Średnio 100 g kabanosów dostarcza 25-30 g pełnowartościowego białka, a
także znacznych ilości witamin z grupy B, żelaza, magnezu i potasu. Z
tego względu po kabanosy sięgają osoby aktywne fizycznie, sportowcy oraz
konsumenci poszukujący sycącej przekąski.
Ciemna strona kabanosów
Mimo wielu zalet kabanosy są również produktem, który może wzbudzać
uzasadnione obawy. W procesie ich produkcji stosuje się mięso peklowane,
co wiąże się z dodatkiem azotynów (np. azotynu sodu E250) – związków,
które w przewodzie pokarmowym mogą przekształcać się w niebezpieczne dla
zdrowia nitrozoaminy. Substancje te mają udowodnione działanie
rakotwórcze, a ich regularne spożywanie zwiększa ryzyko nowotworów
układu pokarmowego, w tym raka jelita grubego.
Dodatkowo wiele dostępnych na rynku kabanosów zawiera duże ilości
soli, nawet do 3 g na 100 g produktu (co stanowi ponad połowę dziennej
zalecanej dawki), wysokie stężenie tłuszczów nasyconych, sięgające nawet
20 g na 100 g, co wpływa negatywnie na profil lipidowy, tłuszcze trans –
związane z rozwojem cukrzycy typu 2, chorób serca oraz niepłodności
(ich obecność w diecie może zwiększać ryzyko bezpłodności nawet o 73%),
glutaminian sodu (MSG) – wzmacniacz smaku o potencjalnie uzależniającym
działaniu, powiązany z problemem nadwagi i otyłości, a także emulgatory i
stabilizatory, które mogą zakłócać równowagę mikrobioty jelitowej i
nasilać stany zapalne.
Niektóre rodzaje kabanosów zawierają błonnik bambusowy – dodatek o
korzystnych właściwościach zdrowotnych, który pomaga w regulacji poziomu
cukru, wspiera odchudzanie i obniża poziom cholesterolu. Niestety, jego
obecność w składzie nie rekompensuje wszystkich zagrożeń płynących z
obecności innych substancji.
